
Werkplekleren & Opleiden
De Dag van de Stagiair: hoe bedank je jouw stagiairs op een leuke manier?Bij werkplekleren is de werksituatie het uitgangspunt en is het leren erop gericht om de werksituatie te verbeteren door bijdrage van de medewerker. Samen leren, presteren en groeien is hierbij de basis. De werknemer is verantwoordelijk voor zijn eigen leerproces en werksituaties worden omgezet naar leersituaties.
In dit artikel lees je wat werkplekleren inhoudt, welke vormen er zijn en hoe je van werkplekleren een succes maakt.
Na het voltooien van je (vak)opleiding ben je afgestudeerd. Maar nog lang niet uitgeleerd! Uit verschillende onderzoeken blijkt dat we de meeste kennis en vaardigheden aanleren op de werkplek.
Leren is voor medewerkers daarom een continu proces dat gedurende hun hele loopbaan doorgaat.
Een eenduidige definitie voor werkplekleren is er niet, maar je zou kunnen zeggen dat het een sociaal en individueel leerproces is. Een proces waarin je niet alleen vakinhoudelijke competenties maar ook zogenoemde soft skills en niet-technische vaardigheden aanleert die je nodig hebt om je functie goed uit te kunnen oefenen.
Bij de term werkplekleren kun je denken aan:
Door werknemers (en starters) op de arbeidsmarkt gezamenlijk te stimuleren hun vaardigheden uit te breiden en te blijven investeren in hun ontwikkeling, werken we allemaal mee aan de duurzame inzetbaarheid van mensen en het succes van bedrijven.
Er zijn verschillende manieren van leren. Een veel gebruikt onderscheid dat gemaakt wordt is die tussen formeel, informeel en non-formeel leren.
Nu je weet welke vormen van leren er zijn en wat werkplekleren is, vraag je je misschien af wat eigenlijk het nut van werkplekleren is. Deze praktische vorm van leren heeft een aantal bijzondere voordelen.
De ene vorm van leren kan niet vervangen worden door de andere. Het vult elkaar aan en volgt elkaar op. De basis ligt vaak in een schoolomgeving waar een formeel leeraanbod gegeven wordt. Vervolgens worden kennis en vaardigheden opgedaan op de werkvloer door middel van werkplekleren (informeel leren), aangevuld met coaching, training en cursussen gedurende de loopbaan (non-formeel leren).
Medewerkers die een formele training hebben gevolgd besteden statistisch gezien meer tijd aan werkzaamheden waarvan ze leren. Dit onderschrijft dat een combinatie van formeel, informeel en non-formeel leren tot de meest gemotiveerde en betrokken werknemers leidt.
Werkplekleren begint op de eerste werkdag van de nieuwe medewerker. Deze komt vers van school en komt er al snel achter dat de formeel opgedane kennis niet toereikend is om in te kunnen spelen op de snel veranderende technieken, kennis en inzichten. Dat maakt het leren een continu proces dat niet stopt na het afronden van de opleiding.
Ontwikkelingen volgen zich sneller op dan de leerstof aan kan. Van medewerkers wordt gevraagd dat ze zich blijven ontwikkelen in een wereld van technologische ontwikkeling, automatisering, robotisering en kunstmatige intelligentie.
Continu leren is belangrijk voor de duurzame inzetbaarheid van medewerkers voor bedrijven. Dit wordt nog versterkt door externe facturen als de vergrijzing en de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd. Van medewerkers wordt gevraagd gedurende hun hele loopbaan in de ‘leerstand’ te blijven om hun kennis en vaardigheden op peil te houden. Daardoor kunnen ze efficiënter en langduriger ingezet worden door hun werkgever.
Jezelf blijven ontwikkelen is niet alleen belangrijk om aantrekkelijk te blijven op de arbeidsmarkt maar het zorgt er ook voor dat je niet passief wordt in je werk. Door hetzelfde werk lang routinematig uit te blijven voeren ontstaat mentale slijtage en heeft de medewerker moeite om zich bij veranderingen aan te passen.
Lees verder: 10 redenen waarom bedrijven investeren in werkplekleren
Niet elke organisatie is even geschikt voor werkplekleren. Het succes van werkplekleren is afhankelijk van deze vier belangrijke factoren.
Bij bedrijven met een sterk hiërarchische structuur krijgen medewerkers taken van bovenaf in de organisatie opgelegd. Leren en ontwikkelen wordt in dit type bedrijf vaak uitsluitend mogelijk gemaakt en gestimuleerd voor hoger personeel en management. Werkplekleren komt in een dergelijke organisatie niet goed uit de verf.
Organisaties die kiezen voor een decentrale organische structuur kunnen beter inspelen op snelle veranderingen. In deze omgeving worden beslissingen door diverse lagen van het management genomen en medewerkers worden gestimuleerd zelfredzaam te zijn. Zij hebben daardoor de ruimte om zelf mee te denken en zelfstandig beslissingen te nemen. Het werkplekleren wordt hiervoor effectiever ingezet en gebruikt.
Kort gezegd werkt werkplekleren het beste als medewerkers:
Uitdaging en een verandering in de werkzaamheden draagt bij aan werkplekleren. Autonome medewerkers die zelf mee mogen denken, eigen verantwoordelijkheid en de bevoegdheid om zelf beslissingen te mogen nemen hebben zullen beter gemotiveerd zijn. En hun bereidheid tot leren wordt hier automatisch mee vergroot.
Ook de inrichting van de werkplek en goede voorzieningen voor de medewerkers kunnen van elkaar leren bevorderen. Denk hierbij aan:
Tot slot zijn ook de mensen een essentieel onderdeel van de organisatie. Er zijn verschillende mensen in een organisatie die bij kunnen dragen aan de leerinfrastructuur:
Een organisatie kan voor ideale leeromstandigheden zorgen, maar uiteindelijk is het de medewerker zelf die bepaald of hij hier gebruik van wil maken. Afhankelijk van de persoonskenmerken van de medewerker kunnen bepaalde vormen van leren minder goed of juist beter aanslaan.
Hierbij kunnen we onderscheid maken tussen:
Wil je als bedrijf aan de slag met werkplekleren? Dit zijn enkele werkvormen en activiteiten om doelgericht met werkplekleren aan de slag te gaan:
Onderstaande tips zijn meer van algemene aard om werkplekleren nog meer te stimuleren:
Lees ook: 9 tips om werkplekleren te stimuleren binnen je organisatie
Wil je werk maken van werkplekleren? IPV Training & Advies biedt verschillende trainingen aan. Deze trainingen zijn klassikaal te volgen op verschillende locaties in Nederland, kunnen incompany bij jouw bedrijf gegeven worden of kunnen online gevolgd worden via een virtual classroom. Ze zijn allemaal praktisch ingesteld en resultaatgericht.
Met de juiste begeleiding ontwikkelen leerlingen zich tot waardevolle collega’s binnen je organisatie. Als praktijkopleider ben je verantwoordelijk voor een goede organisatie van het leerproces. En in sommige organisaties ook voor de daadwerkelijke begeleiding op de werkvloer.
Je bent een expert in je vakgebied en hebt de nodige kennis en vaardigheden. De volgende generatie kan dus veel van je leren. Maar hoe geef je dit zo goed mogelijk door? Tijdens deze training leer je de vaardigheden om studenten zo goed mogelijk te begeleiden op de werkvloer.
Voor vakspecialisten en technici die, voor een deel van hun tijd, programma’s ontwikkelen, trainingen geven en/of nieuwe collega’s inwerken en hun didactische bagage en trainersvaardigheden willen ontwikkelen en verbeteren.
De stagiairs die in jouw organisatie werken, verwachten aan het eind van de periode een beoordeling. Na deze 1-daagse training weet je hoe je een objectieve eindbeoordeling geeft over de beroepspraktijkvorming (BPV) en de competentieontwikkeling van leerlingen.
Vraag nu gratis en vrijblijvend onze nieuwsbrief aan! Laat je inspireren door interessante artikelen, whitepapers en de nieuwste informatie over onze trainingen en opleidingen.