De ideale werk-privébalans? 10 tips voor werknemers en -gevers

Je hebt vast vaker gehoord dat een goede werk-privé balans belangrijk is voor een gelukkig bestaan. Stel je voor, je wordt elke ochtend wakker met een gevoel van voldoening en tevredenheid. Je werk geeft je energie en een gevoel van betekenis, terwijl je privétijd is gereserveerd voor jezelf, familie en vrienden. Hoe kom je daar? Wat moet er gebeuren om die ideale werk-privébalans te vinden en te behouden? Laten we eens kijken naar wat werkgevers en werknemers kunnen doen om dit te bereiken.

Wat is de werk-privébalans?

Je hoort mensen wel eens zeggen dat ze ‘hun werk mee naar huis nemen’. Dat kunnen ze letterlijk bedoelen: er is te weinig tijd om het werk te doen, dus moeten ze thuis verder. Maar meestal bedoelen ze het figuurlijk: de werkstress vloeit door in het leven thuis. Andersom kan natuurlijk ook. Dat privéproblemen (de kwaliteit van) het werk beïnvloeden.

Als werkstress problemen thuis veroorzaakt (of andersom) spreken we van een verstoorde werk-privébalans. Zit je lekker in je vel, werk je aan je doelen en kun je werk en privé gescheiden houden? Dan zit je goed.

Symptomen van een verstoorde werk-privébalans

Heb je last van (meestal meerdere) onderstaande klachten? Dan is het tijd om je werk-privébalans eens onder de loep te nemen.

•       Je bent minder productief of efficiënt dan anders
•       Je vergeet of verzaakt afspraken thuis of op het werk
•       Je hebt vaker last van irritaties of ruzies thuis
•       Je ervaart meer stress
•       Je piekert
•       Je slaapt slechter
•       Je hebt minder plezier in je werk
•       Je ziet er tegenop om naar je werk of huis te gaan
•       Je hebt geen interesse in professionele ontwikkeling

Goede balans tussen werk en privé

En zo ziet een gezonde werk-privébalans eruit:

•       Er is een duidelijk scheiding tussen werk en privé
•       Je zit lekker in je vel
•       Je bereikt je doelen, zowel privé als professioneel
•       Je piekert weinig en slaapt goed
•       Je bent betrokken bij je gezin en/of vrienden en kennissen
•       Je hebt behoefte aan groei en ontwikkeling

Tip: doe de test en ontdek hoe het met jouw werk-privébalans gesteld staat.

Thuiswerken en de werk-privébalans

Thuiswerken is de laatste jaren steeds normaler geworden. Ook nu de coronacrisis voorbij is, kiezen veel bedrijven ervoor om hun personeel (deels) thuis te laten werken. Veel werknemers ervaren het als prettig, wat het werkplezier ten goede komt.

Maar bij thuiswerken lopen privé en werk naadloos in elkaar over. Je stapt je thuiskantoor uit en loopt zo je privéleven in. Je hebt geen tijd om even te ontspannen in de auto of trein. Dat maakt het lastiger om de balans gezond te houden. En dus extra belangrijk om jezelf goed in de gaten te houden!

Gevolgen van een verstoorde werk-privébalans

Een verstoorde werk-privébalans is niet fijn. Als werknemer ervaar je meer stress en minder werkplezier. En als werkgever merk je minder efficiëntie, betrokkenheid en kwaliteit. Voor beide partijen is het daarom belangrijk om een verstoorde werk-privébalans te voorkomen en aan te pakken. Hieronder delen we tips voor werknemers én werkgevers.

Tips voor medewerkers

1. Baken werk en privé af

Door je tijd af te bakenen, trek je een grens tussen werk en privé. Werk bijvoorbeeld alleen tussen 9.00 en 17.00. Op kantoor gebeurt dit meestal vanzelf, maar thuis kan het ingewikkelder zijn. Vind je het lastig om op tijd te stoppen? Maak er dan afspraken over met je leidinggevende.

Een andere manier om werk en privé gescheiden te houden, is door alleen in een bepaalde kamer (of aan een specifiek bureau) te werken. De apparatuur die je nodig hebt, blijft in die kamer. Dus niet in de avond nog even de laptop open klappen op de bank of aan de keukentafel.

2. To do lijst en agenda

Werk je maand- of weektaken uit in een to do lijst en koppel er deadlines aan. Bedenk per taak hoeveel tijd je er ongeveer aan kwijt bent en plan ze vervolgens in je agenda. Laat ook ruimte voor ‘spoedjes’ en last minute verzoeken als je daar regelmatig mee te maken krijgt. En vergeet niet om eventuele reistijd, voorbereidingstijd en pauzes in te plannen.

Lees ook: Rust in je hoofd in 6 simpele stappen

3. Geef je grenzen aan

Heb je aan het eind van de maand nog een stuk to do lijst over? Dan moet je daar wat mee. Bespreek het met je leidinggevende en bepaal samen wat prioriteit heeft. Drukke periodes kennen we allemaal, maar als je het voortdurend te druk hebt, moet er een andere oplossing komen.

4. Krop het niet op

Collega’s zijn met hun eigen taken (en problemen) bezig. Je manager ook. Als jij hem niet op de hoogte brengt van je verstoorde werk-privébalans, merkt hij het misschien niet. Blijf daarom communiceren met je collega’s, leidinggevende en partner over eventuele werk- en gezinsstress en kom samen tot oplossingen.

5. Apparaten uit buiten werktijd

We zijn vandaag de dag altijd en overal bereikbaar. Super handig! Maar het betekent ook dat de grens tussen werk en privé vervaagt. Het is lastig ontspannen als de werkappjes maar binnen blijven stromen terwijl je thuis op de bank ligt. De oplossing? Uitzetten die werktelefoon! Stel andersom ook grenzen aan je privé telefoongebruik binnen werktijden.

Interessant: Er ligt op dit moment een wetsvoorstel voor het ‘recht op onbereikbaarheid’.

6. Rondje lopen in de pauze

Een rondje lopen in de pauze is een eenvoudige tip waar je vandaag nog mee kunt beginnen. Een rondje lopen tijdens de pauze heeft meerdere voordelen. Zo is het goed om even los te komen van je werkplek. De buitenlucht en lichaamsbeweging is gezond en door je gedachten even te verzetten, kun je na je pauze weer effectief aan de slag.

Tips voor werkgevers

7. Blijf in gesprek

Dat je niets van een medewerker hoort, betekent niet automatisch dat alles goed gaat. Check daarom regelmatig even in. Het liefst face-to-face of via videobellen. In onze 1-daagse training Impactvolle gesprekken voeren leer je dit soort gesprekken effectief te voeren.

8. Controleer of takenpakket haalbaar is

Check regelmatig of alle taken haalbaar zijn binnen het beschikbaar aantal uren. Doe dit vooral ook bij nieuwe medewerkers met wat minder ervaring, bij nieuwe functies en tijdens piekperiodes. Dit controleer je door actief het gesprek te blijven voeren.

9. Ruimte voor ontwikkeling en reflectie

Als alle beschikbare uren op gaan aan het uitvoeren van werk, blijft er niets over voor trainingen, overleg en sociale activiteiten. Terwijl medewerkers ontwikkeling en gezelligheid juist zo belangrijk vinden in een baan. Zorg daarom dat er voor die zaken ook ruimte blijft in de agenda.

Lees ook: Gebrek aan ontwikkeling is dé reden dat technici van werkgever wisselen

10. Faciliteer een goede thuiswerkplek

Medewerkers die veel thuiswerken, moeten een goede werkplek krijgen. Niet alleen omdat het in de wet staat, maar ook om de scheiding tussen werk en privé te vergroten. Werken aan de keukentafel verstoort de balans natuurlijk binnen no-time. Laat medewerkers daarom bijvoorbeeld (tot een bepaald bedrag) meubilair uitzoeken om van een thuiswerkplek een gezonde, veilige en prettige omgeving te maken.

Eerste hulp bij altijd aanstaan

Altijd aanstaan is een actueel thema waar veel over gesproken wordt. Onze trainer Denise Rösken geeft in deze podcast tips om de pauzeknop te vinden én om vervolgens weer op te laden. Luistertip!

Werk-privébalans verbeteren

Heb je het gevoel dat jouw werk-privébalans niet goed is en ondervind je klachten? Wacht niet tot de balans zich op magische wijze vanzelf weer herstelt, maar doe er wat aan voordat het erger wordt.

Veel werknemers zijn bijvoorbeeld gebaat bij een cursus Timemanagement om weer baas te worden over hun tijd. Leidinggevenden leren in gesprek te blijven met hun medewerkers in de training Beoordelings- en functioneringsgesprekken. En managers van medewerkers die veel thuiswerken zijn gebaat bij de training Leidinggeven op afstand.

Veel van onze trainingen zijn te volgen STAP-budget. Dat is een persoonlijke subsidie van € 1.000 per jaar voor persoonlijke ontwikkeling. Of kies ervoor om de inhoud aan te passen naar de wensen van jouw organisatie met een maatwerk incompany training.

De meest gestelde vragen over werk-privébalans