20 februari 2023

Intern opleiden is een prima manier om te werken aan de kwaliteit van medewerkers. De eigen interne opleiders spelen bovendien een essentiële rol in het inwerken van nieuwe medewerkers. Bedrijven realiseren zich steeds meer dat opleiden een businesscase voor hen is. Zeker in tijden van krapte op de arbeidsmarkt.

Hoe ondersteun je je interne opleiders in de effectiviteit en professionaliteit van zijn didactische rol en hoe maak je een slimme afweging om zelf op te leiden?

Professionele onboarding

Onderzoek wijst uit dat de wijze waarop nieuwe medewerkers de eerst vier maanden worden begeleid in hun nieuwe functie de belangrijkste voorspeller is om zich voor langere tijd te verbinden aan het nieuwe bedrijf. Hierin spelen de leidinggevende en de interne opleider de hoofdrol. Welke indruk over de bedrijfscultuur en de professionaliteit van het organisatie en het vakmanschap doet de nieuwe medewerker in deze eerste periode op? Met hoeveel aandacht en zorg wordt er gewerkt aan zijn succesvolle introductie? Zo maakt het enorm uit of de interne opleider didactisch bekwaam inspeelt op de aanwezige kennis en ervaring, maar ook effectief nieuwe competenties weet aan te leren. In de eerste maanden vormen nieuwe medewerkers zich een oordeel over de leercultuur van het bedrijf. En de mogelijkheid van persoonlijke ontwikkeling staat inmiddels op de eerste plaats in wat voor medewerkers belangrijk is in het werk.

Innoveren en vernieuwen

De innovatie uitdagingen in veel technische branches zijn groot. Denk aan ict-ontwikkelingen, sensortechnologie of bijvoorbeeld het gebruik van nieuwe geavanceerde materialen. Interne opleiders spelen een cruciale rol bij een succesvolle introductie van allerlei innovaties. Intern voor de collega’s, maar ook extern bij de klanten. Klanten die bovendien steeds vaker hogere eisen stellen aan de compliance van hun leveranciers.

Interne opleider hebben het voordeel dat zij goed kunnen inspelen op de actuele situatie in het bedrijf. Hij is ‘part of the family’ en weet wat de organisatie wil en wat het werk nodig heeft. In hoeverre de interne opleider er volgens in slaagt om effectief op te leiden hangt af van de ruimte die hij krijgt en de kwaliteit van zijn didactische competenties.

Valkuilen

Naast alle voordelen die er zijn om te werken met interne opleiders zijn er een paar valkuilen. Behoed je voor de neiging om je beste inhoudelijke specialist te beschouwen als de meest geschikte trainer om technische kennis over te brengen en mensen te begeleiden. Hij is niet vanzelfsprekend ook de persoon die kennis boeiend en effectief kan overbrengen aan anderen, lessen kan voorbereiden, werkvormen kan hanteren en om kan gaan met groepsdynamiek. Waar je op kunt letten is of hij al eerder kennis deelde met vakgenoten en hoe zijn stijl van omgaan met anderen is en of hij anderen weet te overtuigen en te beïnvloeden.

Weetje: vakkennis is slechts voor een beperkt deel verantwoordelijk voor de leerresultaten van degenen die een opleiding volgen. 75% van de resultaten worden bereikt door de manier van lesgeven of trainen.

Tips om interne opleiders te ondersteunen

1. Je technisch geschoolde mensen beschikken als geen ander over de juiste kennis om technische aspecten toe te lichten en over te dragen. Biedt ze daarnaast de mogelijkheid om inzicht te krijgen in methoden van efficiënte overdracht en om didactisch vaardigheden eigen te maken. In train de trainersprogramma’s of programma’s voor praktijkopleiders kunnen ze bijvoorbeeld leren over werkvormen, leerstijlen en hoe om te gaan met (leer)gedrag in de groep.

2. Zorg dat ze veel vlieguren maken en allround worden. Af en toe een lesje draaien en een verhaal vertellen zal inboeten aan resultaten en houdt de medewerker in zijn rol als vakspecialist in plaats van de professionele bedrijfstrainer die verantwoordelijk is voor aanleren en overdragen van nieuwe kennis en vaardigheden.

3. Blijf ontwikkeling van de interne opleider monitoren en stimuleren door bijvoorbeeld te werken met evaluaties op tevredenheid en resultaat om daaruit te leren en te verbeteren. En organiseer intervisie met collega’s om uit te wisselen over het vak, de projecten en inhoudelijke ontwikkelingen.